Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność
Liryk Zbigniewa Herberta „Powrót prokonsula” pod wzglÄ™dem konstrukcji podmiotu lirycznego należy zaliczyć do modelu liryki bezpoÅ›redniej. TytuÅ‚owy bohater wypowiada siÄ™ w pierwszej osobie liczby pojedynczej, czego dowodzi już pierwszy wers:
„PostanowiÅ‚em wrócić na dwór cesarza”.
Jego osobisty monolog, będący świadectwem rozterek, towarzyszących decyzji o powrocie do opanowanego przez kłamliwych i służalczych ludzi, przybliża wprost targające nim uczucia i doznania oraz pozwala na utożsamienie podmiotu lirycznego z autorem.
Patrząc na użytą przez Herberta metaforę, wiersz ten może być także zaliczony do liryki maski, gdzie władze komunistycznej Polski zostały sportretowane pod przykrywką rządu Cesarstwa Rzymskiego.
Oscylacja tematyki wiersza wokół dwóch kwestii – bÅ‚ogiego, lecz nie dajÄ…cego poczucia przynależnoÅ›ci życia na dostatniej prowincji oraz przepeÅ‚nionego strachem o jutro egzystowania na dworze cesarza - wymusza dwudzielność jego budowy. Tekst można podzielić zatem na dwie przeplatajÄ…ce siÄ™ części.
Dominującą techniką poetycką w liryku jest klasycyzm. Opis prowincji przywodzi na myśl mitologiczną arkadię:
„w odlegÅ‚ej prowincji
pod pełnymi słodyczy liśćmi sykomoru
i Å‚agodnymi rzÄ…dami chorowitych nepotów”.
Niestety, podmiot nie czuje się tam jak w domu. Dla podkreślenia poczucia wyobcowania w tej krainie szczęśliwości Herbert sięgnął po przykuwające wzrok metafory:
„drzewa sÄ… bez korzeni domy
bez fundamentów deszcz
szklany kwiaty pachnÄ…
woskiem
o puste niebo koÅ‚acze suchy obÅ‚ok”.
Niebezpieczeństwo, jakie pociąga za sobą decyzja o powrocie do ojczyzny, także zostało zintensyfikowane za pomocą metafory:
„nie dadzÄ… mi za to zÅ‚otego Å‚aÅ„cucha
ten żelazny wystarczy”.
Osiedlenie się w miejscu urodzenia będzie oznaczało samodzielną i w pełni świadomą decyzję o życiu w więzieniu. Nie mogąc wypowiadać głośno swoich opinii, nieustannie uważając na mimikę twarzy czy gesty, swoboda intelektualna podmiotu będzie ograniczona żelaznym łańcuchem.
Partner serwisu: 
kontakt | polityka cookies
Powrót prokonsula - analiza
Autor: Karolina MarlêgaLiryk Zbigniewa Herberta „Powrót prokonsula” pod wzglÄ™dem konstrukcji podmiotu lirycznego należy zaliczyć do modelu liryki bezpoÅ›redniej. TytuÅ‚owy bohater wypowiada siÄ™ w pierwszej osobie liczby pojedynczej, czego dowodzi już pierwszy wers:
„PostanowiÅ‚em wrócić na dwór cesarza”.
Jego osobisty monolog, będący świadectwem rozterek, towarzyszących decyzji o powrocie do opanowanego przez kłamliwych i służalczych ludzi, przybliża wprost targające nim uczucia i doznania oraz pozwala na utożsamienie podmiotu lirycznego z autorem.
Patrząc na użytą przez Herberta metaforę, wiersz ten może być także zaliczony do liryki maski, gdzie władze komunistycznej Polski zostały sportretowane pod przykrywką rządu Cesarstwa Rzymskiego.
Oscylacja tematyki wiersza wokół dwóch kwestii – bÅ‚ogiego, lecz nie dajÄ…cego poczucia przynależnoÅ›ci życia na dostatniej prowincji oraz przepeÅ‚nionego strachem o jutro egzystowania na dworze cesarza - wymusza dwudzielność jego budowy. Tekst można podzielić zatem na dwie przeplatajÄ…ce siÄ™ części.
Dominującą techniką poetycką w liryku jest klasycyzm. Opis prowincji przywodzi na myśl mitologiczną arkadię:
„w odlegÅ‚ej prowincji
pod pełnymi słodyczy liśćmi sykomoru
i Å‚agodnymi rzÄ…dami chorowitych nepotów”.
Niestety, podmiot nie czuje się tam jak w domu. Dla podkreślenia poczucia wyobcowania w tej krainie szczęśliwości Herbert sięgnął po przykuwające wzrok metafory:
„drzewa sÄ… bez korzeni domy
bez fundamentów deszcz
szklany kwiaty pachnÄ…
woskiem
o puste niebo koÅ‚acze suchy obÅ‚ok”.
Niebezpieczeństwo, jakie pociąga za sobą decyzja o powrocie do ojczyzny, także zostało zintensyfikowane za pomocą metafory:
„nie dadzÄ… mi za to zÅ‚otego Å‚aÅ„cucha
ten żelazny wystarczy”.
Osiedlenie się w miejscu urodzenia będzie oznaczało samodzielną i w pełni świadomą decyzję o życiu w więzieniu. Nie mogąc wypowiadać głośno swoich opinii, nieustannie uważając na mimikę twarzy czy gesty, swoboda intelektualna podmiotu będzie ograniczona żelaznym łańcuchem.
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies