Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność

Elegia... (o chłopcu polskim) - geneza

Autor: Karolina Marlga

Krzysztof Kamil Baczyński swój wstrząsający wojenny wiersz „Elegia… (o chłopcu polskim)” oparł na dramatycznym i bardzo emocjonalnym motywie literackim – rodzica opłakującego śmierć dziecka. Opisując los całego pokolenia, które wskutek przeobrażeń historycznych zostało ograbione z młodości, poeta stworzył niezapomniany portret matki, żegnającej na zawsze swojego zabitego w walce syna.

Podobne obrazy cierpiących po stracie dziecka rodziców znane są w literaturze każdej epoki:
  • „Nowy Testament” – matka Jezusa Chrystusa, która stojąc pod krzyżem, na którym jej dziecko dokonywało żywota, dzieliła z nim ból i rozpacz, dając początek motywowi mater dolorosa - matki cierpiącej.

  • „Mitologia” - poprzez swą niepohamowaną matczyną dumę i pychę żoną króla Amfiona Niobe została pozbawiona swoich czternaściorga zdrowych i pięknych dzieci, a sama skamieniała z rozpaczy; z kolei Demeter opłakiwała zaginioną córkę Korę, poszukując jej po całej ziemi mimo najmniejszych śladów przeżycia dziewczyny:
    „Demeter - Matka(...) płacze. Łzy gorzkie padają z jej oczu bolesnych na ziemię(...) nie znając snu ni wytchnienia, bezradosna bogini w zgrzebnej szacie, z kłosem poczerniałym w dłoni ... szuka swej utraconej córki (…) smutna Matka (…) ziemia, czując ból Matki i jej tęsknotę za ukochaną córką, z żalu wraz ze swą panią płacze (…) daremnie woła i szuka swej córki (…) cierpi (…) spiekłymi od męki wargami wciąż szepce to imię jedyne: Kora...!”.

  • „Do Matki Polki” Adam Mickiewicz – przykład matki bolejącej, skazanej na ból i cierpienie, która jako patriotka wychowuje swego syna na żołnierza, zdając sobie sprawę, iż jego czeka śmierć i zapomnienie, a ją – rozpacz porównywalna do cierpienia Matki Boskiej pod krzyżem:
    „O matko Polko!...
    Klęknij przed Matki Bolesnej obrazem
    I na miecz patrzaj, co jej serce krwawi,
    Takim wróg piersi twe przeszyje razem!” .
  • „Janko Muzykant” Henryk Sienkiewicz – rozpacz matki, której nie udaje się uratować swojego inteligentnego syna przed wyrokiem wiejskiego „sądu” i jest zmuszona przyglądać się śmierci dziecka:
    „Nagle twarz umierającego dziecka rozjaśniła się, a z bielejących warg wyszedł szept:
    − Matulu?
    − Tak synku? - ozwała się matka, którą dusiły łzy.
    − Matulu, Pan Bóg mi da w niebie prawdziwe skrzypki?
    − Da ci synku, da! - odrzekła, ale nie mogła dłużej mówić, bo nagle z jej twardej piersi buchnęła wzbierająca żałość, więc jęknąwszy tylko: "O Jezu! Jezu!" - padła twarzą na skrzynię i zaczęła ryczeć, jakby straciła rozum albo jak człowiek co widzi, że śmierć nie wydrze swego kochania…”.


  • „Czy ci najmilszy?” Henryk Sienkiewicz – choć nie jest to przykład matki cierpiącej po dosłownej stracie dziecka, czyli śmierci, opisana rodzicielka wyjazd synów w nieznane „za chlebem” traktuje jak ich ostateczne odejście. Gdy dowiaduje się, że najmłodszemu Jaśkowi nie wiedzie się najlepiej („rola plonu mu nie daje, bieda i głód dokucza, w niedoli płyną mu dni i miesiące. Wśród obcych i nędzy mowy twej nawet zapomina, więc i ty o nim, bo już nie twój... zapomnij!..."), wtedy oddaje mu chleb i pieniądze, argumentując swoją decyzję słowami: „Błogosławieństwo moje wszystkim, ale datki temu jednemu, bom ja matka, a on najbiedniejszy”.

  • „Noce i dnie” Maria Dąbrowska – przewijające się przez całą sagę cierpienie Barbary Niechcicowej po śmierci jej pierwszego dziecka, małego Piotrusia:
    „Pani Barbara nie wiedziała, jak się odbył pogrzeb Piotrusia. Cztery dni i cztery noce przeleżała w nerwowej gorączce, bredząc i płacząc na przemian, nie przyjmując prawie pokarmu, nie poznając, czy też nie chcąc poznać nikogo z tych, co się nad nią schylali i starali się przywieść ją do jakiego takiego opamiętania. Nie wiedziała też, co się działo przez ten czas z Bogumiłem. (…)

    strona:    1    2  

    Zobacz inne artykuły:

    Baczyński Krzysztof Kamil
    Samotność - interpretacja i analiza
    Samotność - geneza
    Romantyczność - analiza i interpretacja
    Romantyczność - geneza
    Elegia... (o chłopcu polskim) - analiza
    Elegia... (o chłopcu polskim) - interpretacja
    Elegia... (o chłopcu polskim) - geneza
    Z głową na karabinie - analiza
    Z głową na karabinie - interpretacja
    Z głową na karabinie - geneza
    Historia - analiza i interpretacja
    Historia - geneza
    Pokolenie (Do palców przymarzły struny...) - analiza i interpretacja
    Pokolenie (Wiatr drzewa spienia...) - analiza i interpretacja

    Barańczak Stanisław

    Białoszewski Miron
    Miron Białoszewski jako poeta-lingwista
    Miron Białoszewski jako piewca rupieci
    Rozprawa o stolikowych baranach - interpretacja i analiza
    Leżenia - interpretacja i analiza
    Namuzowywanie - interpretacja i analiza
    Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza
    Szare eminencje zachwytu - interpretacja i analiza
    Podłogo, błogosław! - interpretacja i analiza
    Mironczarnia – interpretacja i analiza

    Broniewski Władysław
    Zestawienie „Ballad i romansów” z „Romantycznością” Adama Mickiewicza
    Ballady i romanse - analiza
    Ballady i romanse - interpretacja
    Soldat inconnu - analiza
    Soldat inconnu - interpretacja
    Bagnet na broń - analiza i interpretacja

    Bursa Andrzej
    Nauka chodzenia - interpretacja i analiza

    Grochowiak Stanisław
    Czyści - analiza i interpretacja
    Płonąca żyrafa - analiza i interpretacja
    Ikar - analiza i interpretacja
    Lekcja anatomii - analiza i interpretacja

    Herbert Zbigniew
    Powrót prokonsula - analiza
    Powrót prokonsula - interpretacja
    Powrót prokonsula - geneza
    U wrót doliny - analiza
    U wrót doliny - interpretacja
    U wrót doliny - treść
    U wrót doliny - geneza
    Apollo i Marsjasz - analiza
    Apollo i Marsjasz - interpretacja
    Apollo i Marsjasz - geneza
    Przesłanie Pana Cogito - analiza
    Przesłanie Pana Cogito - interpretacja
    Przesłanie Pana Cogito - geneza
    Potęga smaku - geneza
    Potęga smaku - analiza
    Potęga smaku - interpretacja
    Raport z oblężonego miasta - analiza i interpretacja
    Raport z oblężonego miasta - geneza
    Tren Fortynbrasa - interpretacja i analiza

    Konarski Feliks
    Czerwone maki... - interpretacja i analiza
    Czerwone maki... - geneza

    Lechoń Jan
    Herostrates - interpretacja
    Herostrates - analiza
    Herostrates - geneza
    Pieśń o Stefanie Starzyńskim - analiza
    Pieśń o Stefanie Starzyńskim - interpretacja
    Pieśń o Stefanie Starzyńskim - geneza

    Miłosz Czesław
    Ogrodnik - analiza
    Ogrodnik - interpretacja
    Ogrodnik - geneza
    Walc - analiza
    Walc - interpretacja
    Walc - geneza
    Obłoki - interpretacja i analiza
    Obłoki - geneza
    Który skrzywdziłeś - analiza
    Który skrzywdziłeś - interpretacja
    Który skrzywdziłeś - geneza
    Piosenka o końcu świata - analiza
    Piosenka o końcu świata - interpretacja
    Piosenka o końcu świata - geneza
    W Warszawie - interpretacja i analiza
    W Warszawie - geneza
    Campo di Fiori - analiza
    Campo di Fiori - interpretacja
    Campo di Fiori - geneza
    Ars poetica? - analiza
    Ars poetica? - interpretacja

    Przyboś Julian
    Póki my żyjemy - analiza
    Póki my żyjemy - interpretacja
    Póki my żyjemy - geneza
    Widzenie katedry w Chartres - analiza
    Widzenie katedry w Chartres - interpretacja
    Widzenie katedry w Chartres - geneza
    Notre Dame - analiza
    Notre Dame - interpretacja
    Notre Dame - geneza
    Z Tatr - analiza
    Z Tatr - interpretacja
    Z Tatr - geneza

    Różewicz Tadeusz
    Bez – interpretacja i analiza
    List do ludożerców - interpretacja i analiza
    Ocalony - analiza
    Ocalony - interpretacja
    Warkoczyk - analiza
    Warkoczyk - interpretacja
    Lament - analiza
    Lament - interpretacja
    Lament - geneza
    Drewno - analiza
    Drewno - interpretacja
    Matka powieszonych - interpretacja i analiza
    Matka powieszonych - geneza
    Strach - interpretacja i analiza
    Powrót - interpretacja i analiza
    Powrót - geneza
    Termopile polskie - interpretacja i analiza
    Termopile polskie - geneza

    Stachura Edward
    Wędrówką życie jest człowieka - analiza i interpretacja
    Życie to nie teatr - analiza i interpretacja

    Szymborska Wisława
    Utopia - interpretacja i analiza
    Utopia - geneza
    Niektórzy lubią poezję - analiza
    Niektórzy lubią poezję - interpretacja
    Sto pociech - analiza
    Sto pociech - interpretacja
    Sto pociech - geneza
    Cebula - analiza
    Cebula - interpretacja
    Nic dwa razy - analiza
    Nic dwa razy - interpretacja
    Nic dwa razy - geneza
    Jeszcze - analiza
    Jeszcze - interpretacja
    Jeszcze - motyw Holocaustu
    Głos w sprawie pornografii - analiza
    Głos w sprawie pornografii - intepretacja
    Głos w sprawie pornografii - geneza
    Dwie małpy Bruegla - interpretacja i analiza
    Dwie małpy Bruegla - geneza
    Atlantyda - interpretacja i analiza
    Atlantyda - geneza
    Koniec i początek - analiza
    Koniec i początek - interpretacja
    Koniec i początek - geneza
    Kot w pustym mieszkaniu - analiza
    Kot w pustym mieszkaniu - interpretacja
    Kot w pustym mieszkaniu - geneza
    Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - interpretacja i analiza
    Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - geneza

    Twardowski Jan
    O spacerze po cmentarzu wojskowym - interpretacja i analiza
    Przezroczystość - interpretacja i analiza
    szukam - analiza
    szukam - interpretacja
    za szybko - analiza
    za szybko - interpretacja
    Śpieszmy się - interpretacja
    Śpieszmy się - geneza
    samotność - analiza
    samotność - interpretacja

    Wojaczek Rafał
    Ojczyzna - analiza
    Ojczyzna - interpretacja
    Ojczyzna - geneza
    Martwy język - interpretacja i analiza
    Martwy język - geneza

    Inne



    Partner serwisu:

    kontakt | polityka cookies