Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność
Wiersz „Cebula” WisÅ‚awy Szymborskiej liczy cztery zwrotki, z których każda skÅ‚ada siÄ™ z oÅ›miu linijek i skÅ‚ania do zaliczenia go w krÄ…g liryków o rytmie tonicznym. Poetka zrezygnowaÅ‚a ze staÅ‚ego ukÅ‚adu rymów na rzecz swobodnych, melodyjnych poÅ‚Ä…czeÅ„, wzmocnionych dodatkowo przez efekt eufonii i wielokrotne powtórzenia wyrazu „cebula” w różnych formach gramatycznych:
„Cebulasta na zewnÄ…trz,
cebulowa do rdzenia,
mogłaby wejrzeć w siebie
cebula bez przerażenia”.
(…)
a w cebuli cebula,
nie pokrętne jelita.
(…)
Byt niesprzeczny cebula,
udany cebula twór.
(…)
Cebula, to ja rozumiem”.
W opracowaniu „Nie ma rozpusty wiÄ™kszej niż myÅ›lenie. O poezji WisÅ‚awy Szymborskiej” (Katowice 1997, s. 35-36), Anna WÄ™grzyniakowa zauważyÅ‚a, iż ze wzglÄ™du na analogicznoÅ›ci „strukturalne ich budowy”, tytuÅ‚owa cebula - klarowna i harmonijna - zostaÅ‚a ukazana na podobieÅ„stwo muzyki, a dokÅ‚adnie fugi muzycznej, czyli gatunku muzycznego – i chóru.
„Szymborska bawi siÄ™ konwencjÄ… baroku (konceptyzm, stylizacja na fugÄ™, barokowe Å›rodki stylistyczne), jest wirtuozem formy, daje popis kunsztu. Oprócz pastiszu formy muzycznej z tradycji baroku wywodzÄ… siÄ™ też inne zabiegi: koncept myÅ›lowy (zestawienie czÅ‚owieka z cebulÄ…), koncepty jÄ™zykowe (np. „inferno interny”), antytezy (doskonaÅ‚a cebula – niedoskonaÅ‚y czÅ‚owiek), kontrasty (sakralizacja cebuli – „turpizacja” czÅ‚owieka), operujÄ…ca bogactwem Å›rodków stylistycznych taktyka zaskakiwania odbiorcy (oksymoron, tautologia, kalambur). [...] W tekÅ›cie stylizowanym na formÄ™ muzycznÄ… noÅ›nikiem żartu sÄ… efekty dźwiÄ™kowe (głównie eufonia). Cebulowy leitmotiv (11 razy) wzmacnia instrumentacja zderzajÄ…ca pÅ‚ynne, Å‚agodne „l” / „Å‚” (muzyczny ekwiwalent harmonii) z ostrym „r”. „Cebulowej cebuli” dysonansem odpowiada „ inferno interny” (A. WÄ™grzyniakowa, dz. cyt.).
Partner serwisu: 
kontakt | polityka cookies
Cebula - analiza
Autor: Karolina MarlêgaWiersz „Cebula” WisÅ‚awy Szymborskiej liczy cztery zwrotki, z których każda skÅ‚ada siÄ™ z oÅ›miu linijek i skÅ‚ania do zaliczenia go w krÄ…g liryków o rytmie tonicznym. Poetka zrezygnowaÅ‚a ze staÅ‚ego ukÅ‚adu rymów na rzecz swobodnych, melodyjnych poÅ‚Ä…czeÅ„, wzmocnionych dodatkowo przez efekt eufonii i wielokrotne powtórzenia wyrazu „cebula” w różnych formach gramatycznych:
„Cebulasta na zewnÄ…trz,
cebulowa do rdzenia,
mogłaby wejrzeć w siebie
cebula bez przerażenia”.
(…)
a w cebuli cebula,
nie pokrętne jelita.
(…)
Byt niesprzeczny cebula,
udany cebula twór.
(…)
Cebula, to ja rozumiem”.
W opracowaniu „Nie ma rozpusty wiÄ™kszej niż myÅ›lenie. O poezji WisÅ‚awy Szymborskiej” (Katowice 1997, s. 35-36), Anna WÄ™grzyniakowa zauważyÅ‚a, iż ze wzglÄ™du na analogicznoÅ›ci „strukturalne ich budowy”, tytuÅ‚owa cebula - klarowna i harmonijna - zostaÅ‚a ukazana na podobieÅ„stwo muzyki, a dokÅ‚adnie fugi muzycznej, czyli gatunku muzycznego – i chóru.
„Szymborska bawi siÄ™ konwencjÄ… baroku (konceptyzm, stylizacja na fugÄ™, barokowe Å›rodki stylistyczne), jest wirtuozem formy, daje popis kunsztu. Oprócz pastiszu formy muzycznej z tradycji baroku wywodzÄ… siÄ™ też inne zabiegi: koncept myÅ›lowy (zestawienie czÅ‚owieka z cebulÄ…), koncepty jÄ™zykowe (np. „inferno interny”), antytezy (doskonaÅ‚a cebula – niedoskonaÅ‚y czÅ‚owiek), kontrasty (sakralizacja cebuli – „turpizacja” czÅ‚owieka), operujÄ…ca bogactwem Å›rodków stylistycznych taktyka zaskakiwania odbiorcy (oksymoron, tautologia, kalambur). [...] W tekÅ›cie stylizowanym na formÄ™ muzycznÄ… noÅ›nikiem żartu sÄ… efekty dźwiÄ™kowe (głównie eufonia). Cebulowy leitmotiv (11 razy) wzmacnia instrumentacja zderzajÄ…ca pÅ‚ynne, Å‚agodne „l” / „Å‚” (muzyczny ekwiwalent harmonii) z ostrym „r”. „Cebulowej cebuli” dysonansem odpowiada „ inferno interny” (A. WÄ™grzyniakowa, dz. cyt.).
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies