Historia - analiza i interpretacja ostatnidzwonek.pl
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność

Historia - analiza i interpretacja

Autor: Karolina Marlêga

KwestiÄ™ historii podejmowali najwybitniejsze Å›wiatowe umysÅ‚y. Dla jednych byÅ‚a nauczycielkÄ… życia („Historia magistra vitae”), dziÄ™ki Å‚askawoÅ›ci której możemy analizować bÅ‚Ä™dy popeÅ‚nione w przeszÅ‚oÅ›ci i wyciÄ…gać wnioski na przyszÅ‚ość. Inni z kolei traktowali historiÄ™ jako zlepek caÅ‚kowicie przypadkowych zdarzeÅ„, majÄ…cych jednak kluczowe znaczenie przy ksztaÅ‚towaniu postaw kolejnych pokoleÅ„, przy różnicowaniu siÄ™ Å›wiatopoglÄ…dów ludzi, przy okreÅ›laniu życiowych celów. Czasami wynik takich chaotycznych i nieprzewidywalnych przemian byÅ‚ pozytywny, innym razem zdarzaÅ‚o siÄ™, iż historia miaÅ‚a destrukcyjny, katastrofalny wpÅ‚yw na dzieje ludzkoÅ›ci i Å›wiata. WÅ‚aÅ›nie to przekonanie stanowi główny motyw wiersza Krzysztofa Kamila BaczyÅ„skiego „Historia”.

BogusÅ‚aw Szpytma autor opracowania „Poezja współczesna” pisze:
Historia wedÅ‚ug poety, to ciÄ…gÅ‚a, permanentnie toczÄ…ca siÄ™ wojna. ZmieniajÄ… siÄ™ kostiumy, broÅ„, sposoby prowadzenia walki, ale efekt jest zawsze ten sam – rozkrÄ™cenie machiny, której celem jest unicestwienie czÅ‚owieka. BaczyÅ„ski miaÅ‚ prawo do takiego spojrzenia na historiÄ™. W czasie kiedy powstawaÅ‚ wiersz trwa jeden z najbardziej tragicznych konfliktów jakie zna ludzkość. WczeÅ›niejsze doÅ›wiadczenia europejskie, a w szczególnoÅ›ci polskie, to również splot krwawych wojen, zbrojnych konfliktów, najróżniejszych powstaÅ„, bitew i kampanii. DwadzieÅ›cia lat wczeÅ›niej skoÅ„czyÅ‚a siÄ™ pierwsza wojna Å›wiatowa, która pchnęła dziesiÄ…tki milionów ofiar, polska historia aż nazbyt czÄ™sto obfitowaÅ‚a w krwawe epizody” (B. Szpytma, „Krzysztof Kamil BaczyÅ„ski Historia”, [w:] „Poezja współczesna”, Warszawa 1995, s.6-10).

Liryk stanowi wspomnienie wojennych obrazów, których z pamięci nie może pozbyć się podmiot liryczny, dzięki czemu czytelnik dostrzega rzeczywistość oczami uczestnika wydarzeń:
„Arkebuzy dymiÄ…ce jeszcze widzÄ™,
jakby to wczoraj u głowic lont spłonął
i kanonier jeszcze rękę trzymał,
gdzie dziÅ› wyrasta liść zielony”.
Choć dawne pole walki porastajÄ… teraz drzewa, spoglÄ…dajÄ…c na współczesny, nie majÄ…cy nic wspólnego z wojnÄ…, zabijaniem, wrzawÄ… bitewnÄ… pejzaż („liść zielony”), podmiot powraca pamiÄ™ciÄ… do „dymiÄ…cych” dziaÅ‚ i pÅ‚onÄ…cych lontów.

Kolejne wersy w bardzo wstrzÄ…sajÄ…cy sposób przybliżajÄ… grozÄ™ wojny. PatrzÄ…c w bÅ‚Ä™kitne niebo, podmiot widzi kolegów z oderwanymi siÅ‚Ä… wybuchu koÅ„czynami, z ustami „kipiÄ…cymi od gniewu”. Wojna zmieniÅ‚a podmiot liryczny nieodwoÅ‚alnie, piÄ™tno, którym go naznaczyÅ‚a, jest niezmywalne. Obrazy z przeszÅ‚oÅ›ci wciąż nakÅ‚adajÄ… siÄ™ mu siÄ™ na te znane z codziennego, teraźniejszego życia:
„Tu, gdzie wyrasta zielony liść, kanonier trzymaÅ‚ rÄ™kÄ™ gotowÄ… do odpalenia armaty, pusta przestrzeÅ„ nieba wypeÅ‚nia siÄ™ dÅ‚oÅ„mi uniesionymi do zadania ciosu, sÅ‚ychać Å›wist szabli, dzbany z wrzÄ…tkiem przypominajÄ… usta, z których wydobywa siÄ™ wrzask rozjuszonych walkÄ… żoÅ‚nierzy. Poeta umiejÄ™tnie buduje napiÄ™cie wykorzystujÄ…c kontrast miÄ™dzy pozornie spójnym, pogrążonym w ciszy krajobrazem, a grÄ… wyobraźni, w której toczy siÄ™ jakaÅ› bitwa z przeszÅ‚oÅ›ci. Archaiczność obrazu podkreÅ›lajÄ… rekwizyty z dawnych czasów: arkebuz, (broÅ„ palna piechoty z XV – XVI w, poprzednik muszkietu), lont, kanonier” (B. Szpytmy, dz. cyt.).

W drugiej strofie podmiot przywołuje romantycznych przodków i scenę pożegnania pary zakochanych:
„Ach, puÅ‚ki kolorowe, kity u czaka,
pożegnania wiotkie jak motyl świtu
i rzęs trzepot, śpiew ptaka,
pożegnalnego ptaka w ogrodzie”.

Sentymentalna i pełna patosu scena, żywcem wyjęta z romantycznej ballady i wpisująca się w nieśmiertelny mit powstańca nie pasuje do rzeczywistości II wojny światowej. Na polu walki nie ma przecież miejsca na kolorowe mundury, wspaniałe kity z końskiego włosia, prezentowane dumnie na wysokich czapkach (czako) czy ckliwe pożegnania, jak to miało miejsce w epoce powstania listopadowego.

strona:    1    2    3  

Zobacz inne artykuły:

Baczyński Krzysztof Kamil
Samotność - interpretacja i analiza
Samotność - geneza
Romantyczność - analiza i interpretacja
Romantyczność - geneza
Elegia... (o chłopcu polskim) - analiza
Elegia... (o chłopcu polskim) - interpretacja
Elegia... (o chłopcu polskim) - geneza
Z głową na karabinie - analiza
Z głową na karabinie - interpretacja
Z głową na karabinie - geneza
Historia - analiza i interpretacja
Historia - geneza
Pokolenie (Do palców przymarzły struny...) - analiza i interpretacja
Pokolenie (Wiatr drzewa spienia...) - analiza i interpretacja

Barańczak Stanisław

Białoszewski Miron
Miron Białoszewski jako poeta-lingwista
Miron Białoszewski jako piewca rupieci
Rozprawa o stolikowych baranach - interpretacja i analiza
Leżenia - interpretacja i analiza
Namuzowywanie - interpretacja i analiza
Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza
Szare eminencje zachwytu - interpretacja i analiza
Podłogo, błogosław! - interpretacja i analiza
Mironczarnia – interpretacja i analiza

Broniewski Władysław
Zestawienie „Ballad i romansów” z „RomantycznoÅ›ciÄ…” Adama Mickiewicza
Ballady i romanse - analiza
Ballady i romanse - interpretacja
Soldat inconnu - analiza
Soldat inconnu - interpretacja
Bagnet na broń - analiza i interpretacja

Bursa Andrzej
Nauka chodzenia - interpretacja i analiza

Grochowiak Stanisław
Czyści - analiza i interpretacja
Płonąca żyrafa - analiza i interpretacja
Ikar - analiza i interpretacja
Lekcja anatomii - analiza i interpretacja

Herbert Zbigniew
Powrót prokonsula - analiza
Powrót prokonsula - interpretacja
Powrót prokonsula - geneza
U wrót doliny - analiza
U wrót doliny - interpretacja
U wrót doliny - treść
U wrót doliny - geneza
Apollo i Marsjasz - analiza
Apollo i Marsjasz - interpretacja
Apollo i Marsjasz - geneza
Przesłanie Pana Cogito - analiza
Przesłanie Pana Cogito - interpretacja
Przesłanie Pana Cogito - geneza
Potęga smaku - geneza
Potęga smaku - analiza
Potęga smaku - interpretacja
Raport z oblężonego miasta - analiza i interpretacja
Raport z oblężonego miasta - geneza
Tren Fortynbrasa - interpretacja i analiza

Konarski Feliks
Czerwone maki... - interpretacja i analiza
Czerwone maki... - geneza

Lechoń Jan
Herostrates - interpretacja
Herostrates - analiza
Herostrates - geneza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - analiza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - interpretacja
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - geneza

Miłosz Czesław
Ogrodnik - analiza
Ogrodnik - interpretacja
Ogrodnik - geneza
Walc - analiza
Walc - interpretacja
Walc - geneza
Obłoki - interpretacja i analiza
Obłoki - geneza
Który skrzywdziłeś - analiza
Który skrzywdziłeś - interpretacja
Który skrzywdziłeś - geneza
Piosenka o końcu świata - analiza
Piosenka o końcu świata - interpretacja
Piosenka o końcu świata - geneza
W Warszawie - interpretacja i analiza
W Warszawie - geneza
Campo di Fiori - analiza
Campo di Fiori - interpretacja
Campo di Fiori - geneza
Ars poetica? - analiza
Ars poetica? - interpretacja

PrzyboÅ› Julian
Póki my żyjemy - analiza
Póki my żyjemy - interpretacja
Póki my żyjemy - geneza
Widzenie katedry w Chartres - analiza
Widzenie katedry w Chartres - interpretacja
Widzenie katedry w Chartres - geneza
Notre Dame - analiza
Notre Dame - interpretacja
Notre Dame - geneza
Z Tatr - analiza
Z Tatr - interpretacja
Z Tatr - geneza

Różewicz Tadeusz
Bez – interpretacja i analiza
List do ludożerców - interpretacja i analiza
Ocalony - analiza
Ocalony - interpretacja
Warkoczyk - analiza
Warkoczyk - interpretacja
Lament - analiza
Lament - interpretacja
Lament - geneza
Drewno - analiza
Drewno - interpretacja
Matka powieszonych - interpretacja i analiza
Matka powieszonych - geneza
Strach - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza
Powrót - geneza
Termopile polskie - interpretacja i analiza
Termopile polskie - geneza

Stachura Edward
Wędrówką życie jest człowieka - analiza i interpretacja
Życie to nie teatr - analiza i interpretacja

Szymborska Wisława
Sto pociech - analiza
Sto pociech - interpretacja
Sto pociech - geneza
Cebula - analiza
Cebula - interpretacja
Nic dwa razy - analiza
Nic dwa razy - interpretacja
Nic dwa razy - geneza
Jeszcze - analiza
Jeszcze - interpretacja
Jeszcze - motyw Holocaustu
GÅ‚os w sprawie pornografii - analiza
GÅ‚os w sprawie pornografii - intepretacja
GÅ‚os w sprawie pornografii - geneza
Dwie małpy Bruegla - interpretacja i analiza
Dwie małpy Bruegla - geneza
Atlantyda - interpretacja i analiza
Atlantyda - geneza
Koniec i poczÄ…tek - analiza
Koniec i poczÄ…tek - interpretacja
Koniec i poczÄ…tek - geneza
Kot w pustym mieszkaniu - analiza
Kot w pustym mieszkaniu - interpretacja
Kot w pustym mieszkaniu - geneza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - interpretacja i analiza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - geneza
Utopia - interpretacja i analiza
Utopia - geneza
Niektórzy lubią poezję - analiza
Niektórzy lubią poezję - interpretacja

Twardowski Jan
O spacerze po cmentarzu wojskowym - interpretacja i analiza
Przezroczystość - interpretacja i analiza
szukam - analiza
szukam - interpretacja
za szybko - analiza
za szybko - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - geneza
samotność - analiza
samotność - interpretacja

Wojaczek Rafał
Ojczyzna - analiza
Ojczyzna - interpretacja
Ojczyzna - geneza
Martwy język - interpretacja i analiza
Martwy język - geneza

Inne



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies