Koniec i początek - analiza ostatnidzwonek.pl
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność

Koniec i poczÄ…tek - analiza

Autor: Karolina Marlêga

TytuÅ‚ wiersza WisÅ‚awy Szymborskiej „Koniec i poczÄ…tek” w przewrotny sposób nawiÄ…zuje do „Apokalipsy Å›w. Jana”, w której czytamy:
„I rzekÅ‚ mi:
Stało się.
Jam Alfa i Omega,
PoczÄ…tek i Koniec”.

Odwrócenie ostatniego wersu przez SzymborskÄ… idealnie ilustruje przesÅ‚anie jej wiersza. Nic w życiu i wszechÅ›wiecie nie koÅ„czy siÄ™ ostatecznie, po każdej wojnie nadchodzi dzieÅ„, od którego zaczynamy wszystko od nowa, po każdym, nawet najstraszniejszym „koÅ„cu” – odczytywany w tym kontekÅ›cie jako wojna – nadejdzie w koÅ„cu nowy „poczÄ…tek”.

Cały liryk jest utrzymamy na spokojnym, rzeczowym tonie, co widać nawet w doborze słów we fragmencie, gdy mowa o wywożeniu martwych ciał na wozach:
„KtoÅ› musi zepchnąć gruzy
na pobocza dróg,
żeby mogły przejechać
wozy peÅ‚ne trupów”.

UwielbiajÄ…ca oryginalne skojarzenia Szymborska, wypeÅ‚niÅ‚a jÄ™zyk wiersza kolokwializmami, anakolutami: „mosty trzeba z powrotem”, „dworce na nowo” oraz inwersjami: „w strzÄ™pach bÄ™dÄ… rÄ™kawy od zakasywania” (zestawienie zwiÄ…zków frazeologicznych „podrzeć na strzÄ™py” i „zakasać rÄ™kawy”).

Podmiot wypowiada siÄ™ w trzeciej osobie, przez co zaliczamy tekst do liryki poÅ›redniej. Mimo tego czytelnik nie wyczuwa dystansu, uniemożliwiajÄ…cego czasami uwierzenie w sÅ‚owa opowiadacza – wrÄ™cz przeciwnie. GÅ‚os jednostki w sprawach zbiorowoÅ›ci jest bardzo wiarygodny i wzbudza zaufanie, ponieważ traktujemy go jako liryczne wyznanie, wyszeptane w imieniu wszystkich pomordowanych. Nawet ostatnia, wprowadzajÄ…ca motyw nadziei strofa trafia do odbiorcy i napeÅ‚nia go optymizmem:
„W trawie, która porosÅ‚a
przyczyny i skutki,
musi ktoś sobie leżeć
z kłosem w zębach
i gapić siÄ™ na chmury”.

Zrezygnowanie przez SzymborskÄ… z maÅ‚ej dozy ironii byÅ‚oby nie w jej stylu. Widać to już na poczÄ…tku wiersza, gdy okreÅ›la odbudowywanie kraju z wojennych zniszczeÅ„ mianem „sprzÄ…tania”:
„Po każdej wojnie
ktoś musi posprzątać
Jaki taki porzÄ…dek
sam siÄ™ przecież nie zrobi”.
Nazwa prozaicznej, codziennej czynnoÅ›ci w kontekÅ›cie opanowywania powojennego chaosu może być rozpatrywana jako nawiÄ…zanie do modnego dziÅ› hasÅ‚a „sprzÄ…tanie Å›wiata”, odnoszÄ…cego siÄ™ do zbierania odpadków i Å›mieci z powierzchni ziemi.

Odpowiedzialnym za zaprowadzenia Å‚adu i porzÄ…dku poetka czyni nieokreÅ›lonego „jego”:
„KtoÅ› musi zepchnąć gruzy
na pobocza dróg,
żeby mogły przejechać
wozy pełne trupów.
(…)
Ktoś z miotłą w rękach
wspomina jeszcze jak było.
Ktoś słucha
przytakuje nie urwanÄ… gÅ‚owÄ…”.

Zaimek nieokreÅ›lony „ktoÅ›” peÅ‚ni w wierszu rolÄ™ anafory. Po zestawianiu go z nie przyjmujÄ…cym sprzeciwu czasownikiem „musi”, wskazujÄ… one obowiÄ…zki ludzi, którzy przeżyli wojnÄ™ (muszÄ… np. uprzÄ…tnąć gruzy na pobocza dróg, zrobić miejsce peÅ‚nym trupów wozom).

Zobacz inne artykuły:

Baczyński Krzysztof Kamil
Samotność - interpretacja i analiza
Samotność - geneza
Romantyczność - analiza i interpretacja
Romantyczność - geneza
Elegia... (o chłopcu polskim) - analiza
Elegia... (o chłopcu polskim) - interpretacja
Elegia... (o chłopcu polskim) - geneza
Z głową na karabinie - analiza
Z głową na karabinie - interpretacja
Z głową na karabinie - geneza
Historia - analiza i interpretacja
Historia - geneza
Pokolenie (Do palców przymarzły struny...) - analiza i interpretacja
Pokolenie (Wiatr drzewa spienia...) - analiza i interpretacja

Barańczak Stanisław

Białoszewski Miron
Miron Białoszewski jako poeta-lingwista
Miron Białoszewski jako piewca rupieci
Rozprawa o stolikowych baranach - interpretacja i analiza
Leżenia - interpretacja i analiza
Namuzowywanie - interpretacja i analiza
Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza
Szare eminencje zachwytu - interpretacja i analiza
Podłogo, błogosław! - interpretacja i analiza
Mironczarnia – interpretacja i analiza

Broniewski Władysław
Zestawienie „Ballad i romansów” z „RomantycznoÅ›ciÄ…” Adama Mickiewicza
Ballady i romanse - analiza
Ballady i romanse - interpretacja
Soldat inconnu - analiza
Soldat inconnu - interpretacja
Bagnet na broń - analiza i interpretacja

Bursa Andrzej
Nauka chodzenia - interpretacja i analiza

Grochowiak Stanisław
Czyści - analiza i interpretacja
Płonąca żyrafa - analiza i interpretacja
Ikar - analiza i interpretacja
Lekcja anatomii - analiza i interpretacja

Herbert Zbigniew
Powrót prokonsula - analiza
Powrót prokonsula - interpretacja
Powrót prokonsula - geneza
U wrót doliny - analiza
U wrót doliny - interpretacja
U wrót doliny - treść
U wrót doliny - geneza
Apollo i Marsjasz - analiza
Apollo i Marsjasz - interpretacja
Apollo i Marsjasz - geneza
Przesłanie Pana Cogito - analiza
Przesłanie Pana Cogito - interpretacja
Przesłanie Pana Cogito - geneza
Potęga smaku - geneza
Potęga smaku - analiza
Potęga smaku - interpretacja
Raport z oblężonego miasta - analiza i interpretacja
Raport z oblężonego miasta - geneza
Tren Fortynbrasa - interpretacja i analiza

Konarski Feliks
Czerwone maki... - interpretacja i analiza
Czerwone maki... - geneza

Lechoń Jan
Herostrates - interpretacja
Herostrates - analiza
Herostrates - geneza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - analiza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - interpretacja
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - geneza

Miłosz Czesław
Ogrodnik - analiza
Ogrodnik - interpretacja
Ogrodnik - geneza
Walc - analiza
Walc - interpretacja
Walc - geneza
Obłoki - interpretacja i analiza
Obłoki - geneza
Który skrzywdziłeś - analiza
Który skrzywdziłeś - interpretacja
Który skrzywdziłeś - geneza
Piosenka o końcu świata - analiza
Piosenka o końcu świata - interpretacja
Piosenka o końcu świata - geneza
W Warszawie - interpretacja i analiza
W Warszawie - geneza
Campo di Fiori - analiza
Campo di Fiori - interpretacja
Campo di Fiori - geneza
Ars poetica? - analiza
Ars poetica? - interpretacja

PrzyboÅ› Julian
Póki my żyjemy - analiza
Póki my żyjemy - interpretacja
Póki my żyjemy - geneza
Widzenie katedry w Chartres - analiza
Widzenie katedry w Chartres - interpretacja
Widzenie katedry w Chartres - geneza
Notre Dame - analiza
Notre Dame - interpretacja
Notre Dame - geneza
Z Tatr - analiza
Z Tatr - interpretacja
Z Tatr - geneza

Różewicz Tadeusz
Bez – interpretacja i analiza
List do ludożerców - interpretacja i analiza
Ocalony - analiza
Ocalony - interpretacja
Warkoczyk - analiza
Warkoczyk - interpretacja
Lament - analiza
Lament - interpretacja
Lament - geneza
Drewno - analiza
Drewno - interpretacja
Matka powieszonych - interpretacja i analiza
Matka powieszonych - geneza
Strach - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza
Powrót - geneza
Termopile polskie - interpretacja i analiza
Termopile polskie - geneza

Stachura Edward
Wędrówką życie jest człowieka - analiza i interpretacja
Życie to nie teatr - analiza i interpretacja

Szymborska Wisława
Utopia - interpretacja i analiza
Utopia - geneza
Niektórzy lubią poezję - analiza
Niektórzy lubią poezję - interpretacja
Sto pociech - analiza
Sto pociech - interpretacja
Sto pociech - geneza
Cebula - analiza
Cebula - interpretacja
Nic dwa razy - analiza
Nic dwa razy - interpretacja
Nic dwa razy - geneza
Jeszcze - analiza
Jeszcze - interpretacja
Jeszcze - motyw Holocaustu
GÅ‚os w sprawie pornografii - analiza
GÅ‚os w sprawie pornografii - intepretacja
GÅ‚os w sprawie pornografii - geneza
Dwie małpy Bruegla - interpretacja i analiza
Dwie małpy Bruegla - geneza
Atlantyda - interpretacja i analiza
Atlantyda - geneza
Koniec i poczÄ…tek - analiza
Koniec i poczÄ…tek - interpretacja
Koniec i poczÄ…tek - geneza
Kot w pustym mieszkaniu - analiza
Kot w pustym mieszkaniu - interpretacja
Kot w pustym mieszkaniu - geneza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - interpretacja i analiza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - geneza

Twardowski Jan
O spacerze po cmentarzu wojskowym - interpretacja i analiza
Przezroczystość - interpretacja i analiza
szukam - analiza
szukam - interpretacja
za szybko - analiza
za szybko - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - geneza
samotność - analiza
samotność - interpretacja

Wojaczek Rafał
Ojczyzna - analiza
Ojczyzna - interpretacja
Ojczyzna - geneza
Martwy język - interpretacja i analiza
Martwy język - geneza

Inne



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies