Rozprawa o stolikowych baranach - interpretacja i analiza ostatnidzwonek.pl
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność

Rozprawa o stolikowych baranach - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marlêga

Rozprawa o stolikowych baranach” pochodzi z debiutanckiego tomiku Mirona BiaÅ‚oszewskiego „Obroty rzeczy”, opublikowanego w 1956 roku. Wiersz możemy odnaleźć w podzbiorze „Ballady peryferyjne”. Tym, co wyróżniaÅ‚o tomik BiaÅ‚oszewskiego od pozostaÅ‚ych, które wówczas obecne byÅ‚y na polskim rynku, byÅ‚a fascynacja pograniczem, peryferiami, czyli wszystkim tym, co znajduje siÄ™ z dala od centrum kultury, tym, co wrÄ™cz „podkulturowe”. W krÄ™gu przedmiotów, którymi fascynowaÅ‚ siÄ™ poeta znajdowaÅ‚y siÄ™ powszechnie uznawane za kiczowate, plastikowe relikwie czy tandetne artefakty kultury ludowej, jednym sÅ‚owem jarmarczne drobiazgi. PamiÄ™tajÄ…c, iż BiaÅ‚oszewski nierozerwalnie zwiÄ…zany byÅ‚ z WarszawÄ…, przedwojennÄ…, wojennÄ… i powojennÄ…, nie może dziwić fakt, iż inspiracji poszukiwaÅ‚ na praskim targowisku.

Efektem jednej z takich wÅ‚aÅ›nie wizyt jest „Rozprawa o stolikowych baranach”. Poeta doszukiwaÅ‚ siÄ™ metafizycznej gÅ‚Ä™bi w, powszechnie uznawanych za kiczowate, plastikowych barankach sÅ‚użących za ozdoby wielkanocnych stołów. Aby nadać figurkom nowego znaczenia, pozbawić je banalnoÅ›ci i trywialnoÅ›ci, BiaÅ‚oszewski nadaÅ‚ utworowi charakter rozprawy.

Utwór rozpoczyna siÄ™ apostrofÄ… do figurki baranka, którego podmiot liryczny nazywa „FantazjÄ… warszawskiej Pragi”. Z czasem orientujemy siÄ™, iż sytuacja lityczna rozgrywa siÄ™ na stoÅ‚ecznym bazarze, przed stoiskiem z barankami wielkanocnymi. Dzieje siÄ™ tak za sprawÄ… zawoÅ‚ania, które wyraża niemalże euforiÄ™:
„O bazar! bazar! bazar!
O baran! baran! baran!”
Podmiot liryczny zachwyca siÄ™ pozornie kiczowatymi figurkami, które przywodzÄ… mu na myÅ›l odlegÅ‚e historycznie i geograficznie cywilizacje. Skojarzenia te majÄ… charakter bezpoÅ›rednio wizualny, ale także filozoficzny i gÅ‚Ä™boko refleksyjny. Zanim podmiot liryczny popuÅ›ciÅ‚ wodze fantazji, opisaÅ‚ przedmiot dość dokÅ‚adnie: „masz assyryjskie nogi / i jednÄ… nogÄ™ / czerwono / lakierowanÄ…”.
Baranki przyrównywane sÄ… do asyryjskich rzeźb sÅ‚awiÄ…cych krowie bóstwa. NastÄ™pnie podmiot liryczny widzi w profilu baranka niesÅ‚ychane podobieÅ„stwo do sÅ‚ynnej Nefretete – historycznej wÅ‚adczyni starożytnego Egiptu. Na myÅ›l podmiotu lirycznego przychodzÄ… także skojarzenia z Babilonem, Bizancjum czy Homerem. Elementy z tÅ‚uczonego srebra wydajÄ… mu siÄ™ piÄ™kne niczym srebro. Cokoliki, na których ustawione sÄ… figurki przypominajÄ… podmiotowi lirycznemu lazur. ZachwycajÄ…ca jest także różnorodność baranich kożuszków i koronek, które wydajÄ… siÄ™ być najwspanialszymi dzieÅ‚ami sztuki. Skojarzenia, jakie stolikowe figurki wywoÅ‚ujÄ… u podmiotu lirycznego przechodzÄ… oczekiwania czytelnika. Zapewne nawet twórcom baranków nie mieli pojÄ™cia, iż ich „dzieÅ‚a” mogÄ… nieść z sobÄ… tak olbrzymi Å‚adunek znaczeniowy.
Ze słów podmiotu lirycznego wynika, iż figurki nie są tylko pięknymi ozdobami i oczywistymi symbolami zmartwychwstania Chrystusa. Dowodzi on, iż w zależności od szerokości geograficznej i czasu historycznego, baran, czy raczej zwierzę z rogami, był czczony na różne sposoby. Każdy element figurki może być rozpatrywany osobno jako symbol kultury centralnej. Podmiot liryczny próbuje przekazać, iż wielkanocny baranek, mimo swojej pozornej banalności, jest kolejną emanacją pradawnej tradycji.

W drugiej strofie odnaleźć możemy najważniejszą myśl utworu, a zarazem odpowiedź na pytania:
„Jaki zwrotnik?
«Wiek który? — — Czas który?»”
Magie — religie — rytuaÅ‚y.

Niezależnie od szerokoÅ›ci geograficznej i czasu historycznego, kultura zawiera elementy uniwersalne, obecne w przeróżnych formach od pradawnych dziejów. Co jednak jeszcze ważniejsze, nie wywodzÄ… siÄ™ one z wielkich oÅ›rodków miejskich, ale z „jaskiÅ„ pod miastem”. Podmiot liryczny dowodzi, że folklor i twórczość ludowa jest fundamentalnym elementem kultury centralnej, czyli tej powszechnej, nazywanej wysokÄ…. „Rozprawa o stolikowych baranach” jest wspaniaÅ‚ym ukÅ‚onem BiaÅ‚oszewskiego w kierunku kultury peryferii, czyli wsi i bazarów, ponieważ w niej znajdujÄ… siÄ™ źródÅ‚a wszystkiego, co uważamy za piÄ™kne.

strona:    1    2  

Zobacz inne artykuły:

Baczyński Krzysztof Kamil
Samotność - interpretacja i analiza
Samotność - geneza
Romantyczność - analiza i interpretacja
Romantyczność - geneza
Elegia... (o chłopcu polskim) - analiza
Elegia... (o chłopcu polskim) - interpretacja
Elegia... (o chłopcu polskim) - geneza
Z głową na karabinie - analiza
Z głową na karabinie - interpretacja
Z głową na karabinie - geneza
Historia - analiza i interpretacja
Historia - geneza
Pokolenie (Do palców przymarzły struny...) - analiza i interpretacja
Pokolenie (Wiatr drzewa spienia...) - analiza i interpretacja

Barańczak Stanisław

Białoszewski Miron
Miron Białoszewski jako poeta-lingwista
Miron Białoszewski jako piewca rupieci
Rozprawa o stolikowych baranach - interpretacja i analiza
Leżenia - interpretacja i analiza
Namuzowywanie - interpretacja i analiza
Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza
Szare eminencje zachwytu - interpretacja i analiza
Podłogo, błogosław! - interpretacja i analiza
Mironczarnia – interpretacja i analiza

Broniewski Władysław
Zestawienie „Ballad i romansów” z „RomantycznoÅ›ciÄ…” Adama Mickiewicza
Ballady i romanse - analiza
Ballady i romanse - interpretacja
Soldat inconnu - analiza
Soldat inconnu - interpretacja
Bagnet na broń - analiza i interpretacja

Bursa Andrzej
Nauka chodzenia - interpretacja i analiza

Grochowiak Stanisław
Czyści - analiza i interpretacja
Płonąca żyrafa - analiza i interpretacja
Ikar - analiza i interpretacja
Lekcja anatomii - analiza i interpretacja

Herbert Zbigniew
Powrót prokonsula - analiza
Powrót prokonsula - interpretacja
Powrót prokonsula - geneza
U wrót doliny - analiza
U wrót doliny - interpretacja
U wrót doliny - treść
U wrót doliny - geneza
Apollo i Marsjasz - analiza
Apollo i Marsjasz - interpretacja
Apollo i Marsjasz - geneza
Przesłanie Pana Cogito - analiza
Przesłanie Pana Cogito - interpretacja
Przesłanie Pana Cogito - geneza
Potęga smaku - geneza
Potęga smaku - analiza
Potęga smaku - interpretacja
Raport z oblężonego miasta - analiza i interpretacja
Raport z oblężonego miasta - geneza
Tren Fortynbrasa - interpretacja i analiza

Konarski Feliks
Czerwone maki... - interpretacja i analiza
Czerwone maki... - geneza

Lechoń Jan
Herostrates - interpretacja
Herostrates - analiza
Herostrates - geneza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - analiza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - interpretacja
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - geneza

Miłosz Czesław
Ogrodnik - analiza
Ogrodnik - interpretacja
Ogrodnik - geneza
Walc - analiza
Walc - interpretacja
Walc - geneza
Obłoki - interpretacja i analiza
Obłoki - geneza
Który skrzywdziłeś - analiza
Który skrzywdziłeś - interpretacja
Który skrzywdziłeś - geneza
Piosenka o końcu świata - analiza
Piosenka o końcu świata - interpretacja
Piosenka o końcu świata - geneza
W Warszawie - interpretacja i analiza
W Warszawie - geneza
Campo di Fiori - analiza
Campo di Fiori - interpretacja
Campo di Fiori - geneza
Ars poetica? - analiza
Ars poetica? - interpretacja

PrzyboÅ› Julian
Póki my żyjemy - analiza
Póki my żyjemy - interpretacja
Póki my żyjemy - geneza
Widzenie katedry w Chartres - analiza
Widzenie katedry w Chartres - interpretacja
Widzenie katedry w Chartres - geneza
Notre Dame - analiza
Notre Dame - interpretacja
Notre Dame - geneza
Z Tatr - analiza
Z Tatr - interpretacja
Z Tatr - geneza

Różewicz Tadeusz
Bez – interpretacja i analiza
List do ludożerców - interpretacja i analiza
Ocalony - analiza
Ocalony - interpretacja
Warkoczyk - analiza
Warkoczyk - interpretacja
Lament - analiza
Lament - interpretacja
Lament - geneza
Drewno - analiza
Drewno - interpretacja
Matka powieszonych - interpretacja i analiza
Matka powieszonych - geneza
Strach - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza
Powrót - geneza
Termopile polskie - interpretacja i analiza
Termopile polskie - geneza

Stachura Edward
Wędrówką życie jest człowieka - analiza i interpretacja
Życie to nie teatr - analiza i interpretacja

Szymborska Wisława
Utopia - interpretacja i analiza
Utopia - geneza
Niektórzy lubią poezję - analiza
Niektórzy lubią poezję - interpretacja
Sto pociech - analiza
Sto pociech - interpretacja
Sto pociech - geneza
Cebula - analiza
Cebula - interpretacja
Nic dwa razy - analiza
Nic dwa razy - interpretacja
Nic dwa razy - geneza
Jeszcze - analiza
Jeszcze - interpretacja
Jeszcze - motyw Holocaustu
GÅ‚os w sprawie pornografii - analiza
GÅ‚os w sprawie pornografii - intepretacja
GÅ‚os w sprawie pornografii - geneza
Dwie małpy Bruegla - interpretacja i analiza
Dwie małpy Bruegla - geneza
Atlantyda - interpretacja i analiza
Atlantyda - geneza
Koniec i poczÄ…tek - analiza
Koniec i poczÄ…tek - interpretacja
Koniec i poczÄ…tek - geneza
Kot w pustym mieszkaniu - analiza
Kot w pustym mieszkaniu - interpretacja
Kot w pustym mieszkaniu - geneza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - interpretacja i analiza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - geneza

Twardowski Jan
O spacerze po cmentarzu wojskowym - interpretacja i analiza
Przezroczystość - interpretacja i analiza
szukam - analiza
szukam - interpretacja
za szybko - analiza
za szybko - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - geneza
samotność - analiza
samotność - interpretacja

Wojaczek Rafał
Ojczyzna - analiza
Ojczyzna - interpretacja
Ojczyzna - geneza
Martwy język - interpretacja i analiza
Martwy język - geneza

Inne



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies