Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność
Na koniec ponownie podmiot podkreśla, iż sprzeciwienie się stalinowskiemu terrorowi nie było aż tak bardzo trudne dodając, iż wolałby umrzeć, niż ulec i się podporządkować kłamliwej filozofii:
„To wcale nie wymagaÅ‚o wielkiego charakteru
mieliśmy odrobinę niezbędnej odwagi
lecz w gruncie rzeczy była to sprawa smaku
Tak smaku
który każe wyjść skrzywić się wycedzić szyderstwo
choćby za to miał spaść bezcenny kapitel ciała
gÅ‚owa”.
Opisujący sprzeciw ludzi wobec władzy totalitarnej wiersz traktuje o wolności wyboru i własnej woli, w którą każdy człowiek został wyposażony. Poza tym mówi o heroizmie i odwadze, przedstawionych jednak nie jako atrybuty prawdziwego bohatera, lecz jako coś oczywistego, wynikłego z solidnej edukacji o estetyce utożsamianej z etyką. Podmiot pragnie uświadomić odbiorcy, iż zawsze może sam decydować o swoim losie, musi jedynie pamiętać, by kierować się w tym wartościami moralnymi, estetycznym smakiem oraz osobistym dekalogiem.
DziÄ™ki wyborze uniwersalnych problemów wiersz nie traci na aktualnoÅ›ci z biegiem lat, a jego autor wszedÅ‚ do: „ważniejszych antologii poezji współczesnej oraz do szkolnych podrÄ™czników. Jego dorobek poetycki jest wysoko oceniany jako niepowtarzalny przykÅ‚ad twórczoÅ›ci gÅ‚oszÄ…cej prawdÄ™ o czÅ‚owieku i jego historycznych uwikÅ‚aniach oraz jako narzÄ™dzie moralizatorskiego oddziaÅ‚ywania na czytelnika bez uciekania siÄ™ do natrÄ™tnego dydaktyzmu. PrzekÅ‚ady na jÄ™zyki obce i Å›wiatowej rangi nagrody (im. N. Lenaua – 1965, im. G. Herdera – 1973) Å›wiadczÄ… o dość wczesnym rozpoznaniu wartoÅ›ci tej liryki także w innych krajach” (U. Lementowicz, „Poezje Zbigniewa Herberta”, Lublin 2003).
Choć wielu badaczy stawia jego twórczość na równi z innymi poetami z jego pokolenia (np. Mironem Białoszewskim), z liryką Kolumbów (K. K. Baczyńskim, T. Różewiczem) czy z reprezentującym neoklasycyzm Czesławem Miłoszem, żaden z tych twórców nie miał jednak tak ogromnego wkładu w kształtowanie postaw etycznych, jak Zbigniew Herbert.
„Å›wiat poezji Herberta jest wyjÄ…tkowo wielki, wrÄ™cz pozbawiony granic w sensie tematu, idei, źródÅ‚a inspiracji, stopnia uogólnienia, a wiÄ™c i bardzo zmienny. ZasadÄ… liryki Herberta nie jest efektowne odbijanie jednego bytu w drugim, jak konstatuje Kornhauser; jest niÄ… caÅ‚ość, chęć wskazania istotnych powiÄ…zaÅ„, hierarchii struktur, bo tam najpeÅ‚niej odbija siÄ™ czÅ‚owiek. U innych poetów pokolenia odwrotnie: to podmiot jest zwierciadÅ‚em odwzorowujÄ…cym (ważne jak!), ale zwÅ‚aszcza wybierajÄ…cym. W tym sensie można mówić – umownie – o romantyzmie „pokolenia'56”, co czyniono, oraz o klasycyzmie Zbigniewa Herberta” (A. Kaliszewski, Gry Pana Cogito, Kraków 1982, s. 31).
strona: 1 2
Partner serwisu:
kontakt | polityka cookies
Potęga smaku - interpretacja
Autor: Karolina MarlêgaNa koniec ponownie podmiot podkreÅ›la, iż sprzeciwienie siÄ™ stalinowskiemu terrorowi nie byÅ‚o aż tak bardzo trudne dodajÄ…c, iż wolaÅ‚by umrzeć, niż ulec i siÄ™ podporzÄ…dkować kÅ‚amliwej filozofii:
„To wcale nie wymagaÅ‚o wielkiego charakteru
mieliśmy odrobinę niezbędnej odwagi
lecz w gruncie rzeczy była to sprawa smaku
Tak smaku
który każe wyjść skrzywić się wycedzić szyderstwo
choćby za to miał spaść bezcenny kapitel ciała
gÅ‚owa”.
Opisujący sprzeciw ludzi wobec władzy totalitarnej wiersz traktuje o wolności wyboru i własnej woli, w którą każdy człowiek został wyposażony. Poza tym mówi o heroizmie i odwadze, przedstawionych jednak nie jako atrybuty prawdziwego bohatera, lecz jako coś oczywistego, wynikłego z solidnej edukacji o estetyce utożsamianej z etyką. Podmiot pragnie uświadomić odbiorcy, iż zawsze może sam decydować o swoim losie, musi jedynie pamiętać, by kierować się w tym wartościami moralnymi, estetycznym smakiem oraz osobistym dekalogiem.
DziÄ™ki wyborze uniwersalnych problemów wiersz nie traci na aktualnoÅ›ci z biegiem lat, a jego autor wszedÅ‚ do: „ważniejszych antologii poezji współczesnej oraz do szkolnych podrÄ™czników. Jego dorobek poetycki jest wysoko oceniany jako niepowtarzalny przykÅ‚ad twórczoÅ›ci gÅ‚oszÄ…cej prawdÄ™ o czÅ‚owieku i jego historycznych uwikÅ‚aniach oraz jako narzÄ™dzie moralizatorskiego oddziaÅ‚ywania na czytelnika bez uciekania siÄ™ do natrÄ™tnego dydaktyzmu. PrzekÅ‚ady na jÄ™zyki obce i Å›wiatowej rangi nagrody (im. N. Lenaua – 1965, im. G. Herdera – 1973) Å›wiadczÄ… o dość wczesnym rozpoznaniu wartoÅ›ci tej liryki także w innych krajach” (U. Lementowicz, „Poezje Zbigniewa Herberta”, Lublin 2003).
Choć wielu badaczy stawia jego twórczość na równi z innymi poetami z jego pokolenia (np. Mironem Białoszewskim), z liryką Kolumbów (K. K. Baczyńskim, T. Różewiczem) czy z reprezentującym neoklasycyzm Czesławem Miłoszem, żaden z tych twórców nie miał jednak tak ogromnego wkładu w kształtowanie postaw etycznych, jak Zbigniew Herbert.
„Å›wiat poezji Herberta jest wyjÄ…tkowo wielki, wrÄ™cz pozbawiony granic w sensie tematu, idei, źródÅ‚a inspiracji, stopnia uogólnienia, a wiÄ™c i bardzo zmienny. ZasadÄ… liryki Herberta nie jest efektowne odbijanie jednego bytu w drugim, jak konstatuje Kornhauser; jest niÄ… caÅ‚ość, chęć wskazania istotnych powiÄ…zaÅ„, hierarchii struktur, bo tam najpeÅ‚niej odbija siÄ™ czÅ‚owiek. U innych poetów pokolenia odwrotnie: to podmiot jest zwierciadÅ‚em odwzorowujÄ…cym (ważne jak!), ale zwÅ‚aszcza wybierajÄ…cym. W tym sensie można mówić – umownie – o romantyzmie „pokolenia'56”, co czyniono, oraz o klasycyzmie Zbigniewa Herberta” (A. Kaliszewski, Gry Pana Cogito, Kraków 1982, s. 31).
strona: 1 2
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies