Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność
Tytułowe „bez” w kontekście omawianego wiersza oraz szczególnie w odniesieniu do dwóch cytowanych linijek nabiera wyjątkowego znaczenia, staje się wręcz krótkim określeniem postawy poety. W osobistym rozrachunku w okresem życia „z bogiem” oraz „bez boga” podmiot liryczny jest niezwykle szczery. Opisując czas zwątpienia, zacierający lata pełne wiary i oddania, konstruuje kontrowersyjną i przewrotną pointę:
„życie bez boga jest możliwe
życie bez boga jest niemożliwe”.
Choć podmiot ma świadomość, iż życie bez Boga jest puste i jałowe, to jednak zdaje sobie sprawę z trudności, towarzyszących ponownemu powrotowi na łono Kościoła. Życie bez wiary w cokolwiek jest możliwe, lecz nie niesie ze sobą żadnej wartości, nie spełnia roli, jaką nałożył mu Bóg:
„Paralelizm składniowy sprzecznych sądów prowokuje pytania, nasuwa wątpliwości, pobudza do zastanowienia się nad rolą religii, znaczeniem wiary w życiu człowieka, sensem egzystencji z Bogiem i bez Niego” (Teodor Farent, „Poezje Tadeusza Różewicza”, Lublin 2007).
Tytuł wiersza Tadeusza Różewicza nie jest nawiązaniem do bzu jako rośliny. Przyimek „bez” podnosi bardziej wieloznaczny i uniwersalny problem: życie w wierze w Boga oraz w jej zaprzeczeniu.
Wypowiadający się w pierwszej osobie liczby pojedynczej podmiot liryczny (np. „nie zauważyłem”) zastanawia się nad momentem, w którym przestał wierzyć w Boga lub w którym Stwórca go opuścił. Nie potrafi usytuować tej chwili w czasie, nie niesie ona ze sobą żadnych zapadających w pamięć zdarzeń.
Zwracając się do Boga, podmiot na zmianę używa określenia „ojcze, Ojcze nasz” oraz nazwy „Bóg” (raz z małej, raz z wielkiej litery). Wiersz jest zatem przykładem liryki zwrotu do adresata (do Boga).
Wiersz jest pozbawiony rymów i interpunkcji, z powodu zwrotek o różnej budowie trzeba zaliczyć go do grona wierszy nieregularnych, białych. Osią, scalającą cały tekst w płynną całość są – jak trafnie zauważył cytowany Farent - powtórzenia:
„kilkakrotnie po dwa wersy rozpoczyna ten sam wyraz, powtarza się doniosły dystych ze sprzecznymi stwierdzeniami (paralelizm składniowy i antyteza) oraz umieszczone jeden po drugim dwa wersy o konstrukcji porównania”.
strona: 1 2 3
Partner serwisu: 
kontakt | polityka cookies
Bez – interpretacja i analiza
Tytułowe „bez” w kontekście omawianego wiersza oraz szczególnie w odniesieniu do dwóch cytowanych linijek nabiera wyjątkowego znaczenia, staje się wręcz krótkim określeniem postawy poety. W osobistym rozrachunku w okresem życia „z bogiem” oraz „bez boga” podmiot liryczny jest niezwykle szczery. Opisując czas zwątpienia, zacierający lata pełne wiary i oddania, konstruuje kontrowersyjną i przewrotną pointę:
„życie bez boga jest możliwe
życie bez boga jest niemożliwe”.
Choć podmiot ma świadomość, iż życie bez Boga jest puste i jałowe, to jednak zdaje sobie sprawę z trudności, towarzyszących ponownemu powrotowi na łono Kościoła. Życie bez wiary w cokolwiek jest możliwe, lecz nie niesie ze sobą żadnej wartości, nie spełnia roli, jaką nałożył mu Bóg:
„Paralelizm składniowy sprzecznych sądów prowokuje pytania, nasuwa wątpliwości, pobudza do zastanowienia się nad rolą religii, znaczeniem wiary w życiu człowieka, sensem egzystencji z Bogiem i bez Niego” (Teodor Farent, „Poezje Tadeusza Różewicza”, Lublin 2007).
Tytuł wiersza Tadeusza Różewicza nie jest nawiązaniem do bzu jako rośliny. Przyimek „bez” podnosi bardziej wieloznaczny i uniwersalny problem: życie w wierze w Boga oraz w jej zaprzeczeniu.
Wypowiadający się w pierwszej osobie liczby pojedynczej podmiot liryczny (np. „nie zauważyłem”) zastanawia się nad momentem, w którym przestał wierzyć w Boga lub w którym Stwórca go opuścił. Nie potrafi usytuować tej chwili w czasie, nie niesie ona ze sobą żadnych zapadających w pamięć zdarzeń.
Zwracając się do Boga, podmiot na zmianę używa określenia „ojcze, Ojcze nasz” oraz nazwy „Bóg” (raz z małej, raz z wielkiej litery). Wiersz jest zatem przykładem liryki zwrotu do adresata (do Boga).
Wiersz jest pozbawiony rymów i interpunkcji, z powodu zwrotek o różnej budowie trzeba zaliczyć go do grona wierszy nieregularnych, białych. Osią, scalającą cały tekst w płynną całość są – jak trafnie zauważył cytowany Farent - powtórzenia:
„kilkakrotnie po dwa wersy rozpoczyna ten sam wyraz, powtarza się doniosły dystych ze sprzecznymi stwierdzeniami (paralelizm składniowy i antyteza) oraz umieszczone jeden po drugim dwa wersy o konstrukcji porównania”.
strona: 1 2 3
Zobacz inne artykuły:

kontakt | polityka cookies