Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność
„A w każdej bryce vis-a-vis
Madonna i madonna
W nieodmiennej pozie tkwi
Od dziecka odchylona
białe konie
bryka czarne konie bryka rude konie bryka
Magnifikat!
A one w Leonardach min,
W obrazach Rafaela,
W okrągłych ogniach, w klatkach lin
W przedmieściach i niedzielach”.
Zestawienie przeciwstawnych kultur potęguje także użycie w wierszu słowa „Magnifikat!”, nawiązującego do hymnu religijnego, wypowiadanego przez Maryję w Ewangelii św. Łukasza. Rozpoczyna się on słowami „Wielbi dusza moja Pana…”. Zawołanie to jest właściwe dla doznań religijnych i mistycznych. Widok dziewcząt na karuzeli przypomina podmiotowi lirycznemu wizerunki Matki Bożej z obrazów Leonarda da Vinci i Rafaela Santi.
Podmiot liryczny nie potrafi powiedzieć, która panna śpi, a która jest „natchniona”:
„I w każdej bryce vis-a-vis
Madonna i madonna
I nie wiadomo która śpi,
A która jest natchniona
szóstka koni
one szóstka koni
one
Zakręcone!”.
Nagle zabawa dobiega końca, karuzela powoli zwalnia:
„I coraz wolniej karuzela
Puszcza refren
I peryfe
rafa
elickie
madonny
przed
mieścia
wymieniają
konne piętro
Wsiadajcie
W sześciu…!”.
Zakończenie wiersza podkreśla jego spójny wydźwięk, ideę kultywowaną przez cały liryk. „Karuzela z madonnami” to autorski wyraz fascynacji Białoszewskiego kulturą przedmieść, jarmarków, ulicznej zabawy. Poeta wprowadził w obręb szarej codzienności, prymitywnej powszedniości i tandetnej rozrywki elementy sakralne czy postaci wybitnych twórców malarstwa.
Pojawiający się w zakończeniu wiersza neologizm „peryfe/rafa/elickie” jest powiązaniem słów „peryferyjność" i „rafaelicki”, czyli zestawia to, co „peryferyjne” (kulturę niską) z tym, co „rafaelickie” (kultura wysoka). Słowo to podkreśla także różnicę między „miastem”, a jego peryferiami, chwaląc te drugie („madonny” znajdują się przecież na „przed-mieściach”).
Dynamizm i kolisty ruch karuzeli został u Białoszewskiego wzmocniony przez strukturę wiersza. Poszczególne wersy można połączyć w grupy i wyszczególnić:Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza
Autor: Karolina Marlga„A w każdej bryce vis-a-vis
Madonna i madonna
W nieodmiennej pozie tkwi
Od dziecka odchylona
białe konie
bryka czarne konie bryka rude konie bryka
Magnifikat!
A one w Leonardach min,
W obrazach Rafaela,
W okrągłych ogniach, w klatkach lin
W przedmieściach i niedzielach”.
Zestawienie przeciwstawnych kultur potęguje także użycie w wierszu słowa „Magnifikat!”, nawiązującego do hymnu religijnego, wypowiadanego przez Maryję w Ewangelii św. Łukasza. Rozpoczyna się on słowami „Wielbi dusza moja Pana…”. Zawołanie to jest właściwe dla doznań religijnych i mistycznych. Widok dziewcząt na karuzeli przypomina podmiotowi lirycznemu wizerunki Matki Bożej z obrazów Leonarda da Vinci i Rafaela Santi.
Podmiot liryczny nie potrafi powiedzieć, która panna śpi, a która jest „natchniona”:
„I w każdej bryce vis-a-vis
Madonna i madonna
I nie wiadomo która śpi,
A która jest natchniona
szóstka koni
one szóstka koni
one
Zakręcone!”.
Nagle zabawa dobiega końca, karuzela powoli zwalnia:
„I coraz wolniej karuzela
Puszcza refren
I peryfe
rafa
elickie
madonny
przed
mieścia
wymieniają
konne piętro
Wsiadajcie
W sześciu…!”.
Zakończenie wiersza podkreśla jego spójny wydźwięk, ideę kultywowaną przez cały liryk. „Karuzela z madonnami” to autorski wyraz fascynacji Białoszewskiego kulturą przedmieść, jarmarków, ulicznej zabawy. Poeta wprowadził w obręb szarej codzienności, prymitywnej powszedniości i tandetnej rozrywki elementy sakralne czy postaci wybitnych twórców malarstwa.
Pojawiający się w zakończeniu wiersza neologizm „peryfe/rafa/elickie” jest powiązaniem słów „peryferyjność" i „rafaelicki”, czyli zestawia to, co „peryferyjne” (kulturę niską) z tym, co „rafaelickie” (kultura wysoka). Słowo to podkreśla także różnicę między „miastem”, a jego peryferiami, chwaląc te drugie („madonny” znajdują się przecież na „przed-mieściach”).
- - karuzela stoi, czekając na chętnych miłośników jarmarcznej rozrywki (wersy 5-14, od słów „Konie wiszą kopytami” do „od marchwi”);
- - maszyna zostaje wprowadzona w ruch (wersy 15-22, od słów „Drgnęły madonny” do „Taka/ płyta”);
- - karuzela wiruje w dynamicznym okręgu (wersy 23-52, od słów „Migają w krąg anglezy grzyw” do „Zakręcone!”, bogactwo powtórzeń, anafor, rytmicznych i krótkich słów);
- - ruch zwalniający maszyny, aż do zupełnego znieruchomienia (wersy 53-62, od słów „coraz wolniej karuzela” do „konne piętro”).
Warto podkreślić, iż całkowite zatrzymanie karuzeli jest punktem wyjścia do ponownego jej obrotu i powtórzenia zaproszenia z początku utworu skierowanego do kolejnych pasażerów („Wsiadajcie (…) do bryk sześciokonnych!”).
strona: 1 2
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies